Η κεραμική κατείχε πρωτεύουσα θέση στην καθημερινή ζωή σε πόλεις και χωριά, μέχρι τα μέσα του 20ού αιώνα περίπου. Στάμνες, πιθάρια, κιούπια, τσουκάλια, κανάτες, πιάτα, κυψέλες, καμινάδες, ακροκέραμα και άλλα «χωμάτινα» αντικείμενα, διαφόρων μεγεθών και μορφών, υπηρετούσαν τις ανάγκες του σπιτιού και της δουλειάς. Από τη δεκαετία του 1950 και μετά, η μαζική κατασκευή και η φθηνή διάθεση χρηστικών αντικειμένων από ελαφριά και ανθεκτικά υλικά, όπως το αλουμίνιο και το πλαστικό, εκτόπισαν τα περισσότερα κεραμικά από την καθημερινότητα των ανθρώπων.
Η συλλογή κεραμικής του Μουσείου Νεότερου Ελληνικού Πολιτισμού περιλαμβάνει χαρακτηριστικά δείγματα από διάφορες περιοχές του ευρύτερου, ιστορικού, ελληνικού χώρου. Μεγάλο μέρος της αποτελεί η δωρεά της Συλλογής Βασίλη Κυριαζόπουλου. Ο Βασίλης Κυριαζόπουλος (1903-1991), καθηγητής μετεωρολογίας στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, ανέπτυξε, παράλληλα με την κύρια επαγγελματική του απασχόληση, μια πολύπλευρη συλλεκτική και ερευνητική δραστηριότητα στον χώρο της νεώτερης πολιτιστικής κληρονομιάς. Αποτέλεσμα της προσπάθειας αυτής υπήρξε η δημιουργία σημαντικών συλλογών, η δημοσίευση σχετικών μελετών και η ίδρυση του Λαογραφικού Μουσείου Μυκόνου το 1958. Το 1974 ο Βασίλης Κυριαζόπουλος δώρισε στο Μουσείο Νεότερου Ελληνικού Πολιτισμού μια πλούσια συλλογή νεοελληνικής κεραμικής, η οποία περιλαμβάνει αφ' ενός χρηστικά κεραμικά και αφ' ετέτου επώνυμα έργα λαϊκών αγγειοπλαστών-κεραμιστών, όπως ο Μηνάς Αβραμίδης και ο Δημήτρης Μυγδαληνός. Η Συλλογή Β. Κυριαζόπουλου ήταν εκτεθειμένη στο Τζαμί Τζισδαράκη. από το 1974 έως το 2015.
Στη συλλογή κεραμικής του Μουσείου ξεχωρίζουν επίσης η Συλλογή της Έφης Μιχελή, με μαστραπάδες από το Πέζαρο της Ιταλίας και πιάτα από το Τσανάκ-Καλέ του Ελλήσποντου, κεραμικά που συνηθίζονταν στο σκυριανό σπίτι, καθώς και δύο σημαντικά σύνολα από «ροδίτικα» πιάτα, χαρακτηριστικά δείγματα της αγαπητής στα Δωδεκάνησα, και όχι μόνο, ισλαμικής κεραμικής.
