Η έκθεση

 

Οριστική παύση λειτουργίας των εκθεσιακών χώρων του Κεντρικού Κτηρίου

 

 

Η κύρια έκθεση του Μουσείου Ελληνικής Λαϊκής Τέχνης, που στεγάζεται στο κτήριο της οδού Κυδαθηναίων 17 από το 1973, παρουσιάζει πτυχές του νεοελληνικού λαϊκού πολιτισμού από τον 18ο έως τον 20ό αιώνα. Αντικείμενα χρηστικά και διακοσμητικά φωτίζουν όψεις της ζωής των ανθρώπων του κοντινού παρελθόντος και αναδεικνύουν τη δεξιοτεχνία, τη φαντασία και την ευρηματικότητα των λαϊκών τεχνιτών και την πολυμορφία των τοπικών παραδόσεων.

 

Στο ισόγειο παρουσιάζονται δείγματα από την πλούσια συλλογή κεντητικής του Μ.Ε.Λ.Τ., μία από τις καλύτερες στον κόσμο. Ξεχωρίζουν οι ποδόγυροι των κρητικών φουστανιών του 18ου αιώνα, το δωδεκανησιακό «σπερβέρι» που απομόνωνε το κρεβάτι του ζευγαριού, τα σεντόνια από την Ήπειρο και τις Σποράδες και τα χρυσοκέντητα εκκλησιαστικά άμφια.

 

Στον ημιώροφο, πιάτα και μαστραπάδες, ρόκες και καλτσοβελόνες, παγούρια και άλλα αντικείμενα από πηλό, ξύλο και μέταλλο μαρτυρούν τις ανάγκες της καθημερινής ζωής και την επιδεξιότητα του λαϊκού τεχνίτη. Από την άλλη, οι φιγούρες του Καραγκιόζη και οι εντυπωσιακές μεταμφιέσεις του Δωδεκαημέρου και των Απόκρεων αποτελούν χαρακτηριστικές εκφάνσεις του δημόσιου, συλλογικού βίου.

 

Στον 1ο όροφο, η έκθεση “Εθνογραφικές Εικόνες του Σήμερα” παρουσιάζει τον ιδιαίτερο τρόπο ζωής που επιβιώνει ακόμη σήμερα στην Όλυμπο της Καρπάθου. Επιπλέον, ένα ολόκληρο δωμάτιο ζωγραφισμένο από τον Θεόφιλο Χατζημιχαήλ και μια σειρά φορητών έργων του, όπως ο Ερωτόκριτος και η Αρετούσα, εισάγουν τον επισκέπτη στον ιδιαίτερο ζωγραφικό κόσμο του.

 

Στο 2ο όροφο παρουσιάζονται κοσμήματα, όπλα και εκκλησιαστικά αντικείμενα, εξαιρετικά έργα της κοσμικής και της εκκλησιαστικής αργυροχοΐας. Ανάμεσά τους ξεχωρίζουν οι βαριές πόρπες και τα εντυπωσιακά τσαπράζια για το στήθος, οι πλούσια κοσμημένες πιστόλες και παλάσκες, τα μεγαλόπρεπα στέφανα γάμου και οι σταυροί ευλογίας.

 

Στον 3ο όροφο, φορεσιές, ανδρικές και γυναικείες, νυφικές και γιορτινές, με περίτεχνα κεφαλοδεσίματα, χρώματα και στολίδια, καταδεικνύουν την πολυμορφία της ενδυμασίας στις νεώτερες παραδοσιακές κοινωνίας, όπου κάθε τόπος είχε τον δικό του τύπο φορεσιάς. Ξεχωρίζουν οι νησιωτικές φορεσιές με τις επιρροές από την αναγεννησιακή Δύση και τη γειτονική Ανατολή, οι αυστηρές γραμμές και τα σκούρα χρώματα των σαρακατσάνικων ενδυμάτων και οι αυλικές φορεσιές που καθιέρωσαν ο Όθων και η Αμαλία, ενσωματώνοντας στοιχεία της ελληνικής παράδοσης.